Instagram

TÜRKİYE'NİN BİTKİLERİ ve BİTKİ TUTKUMUN TARİHİ

Bir ağacın peşine düştüm iyi ki!


İşim gereği yaptığım arazi gezilerinde veya Aile gezilerinde , bitkilerin çekiciliğinden kendimi hiç alamadım. Bitkilere doğru gitmek çok keyif aldığım özel geziler..Durduğun bir yol kenarında üç tür eğrelti , 1m. genişliğinde küçük bir alandansana bakar. Yeter ki yol şehir baskısından uzaklarda olsun.

Bitkileri tanımlamak zor bir uğraştır. Doğru fotoğrafları çekilmiş ( çok iyi veya sanatsal fotoğraflar değil )olsa da Fotoğraflarından tanım yapabileceğiniz bitki sayısı da ülkemizde ,uzman Hocalarımızın desteği ile belki 5000 cıvarıdır. Genelde doğru bir tanım için , bitkiyi doğru olarak toplamak ,doğru saklamak ve topladığınız yeri belirlemeniz gerekir. 2022 yılında 12000 i geçen bitki sayımız var ve yaklaşık 3600 türümüz endemik.


1994 de ağaçları tanımak için yola çıktığımda Biyoloji camiasından kimseleri tanımıyordum. Ağaçları ,Orman Fakültesine giderek satın aldığım Prof. Dr. Faik Yaltırık'ın Dendroloji kitabı eşliğinde ve 1997 de İSFALT tarafındanbasılan Istanbul'un Park Bahçe ve Koruları Egzotik Ağaç ve Çalıları kitabı ( Prof. Dr. Faik Yaltırık ;Prof. Dr Asuman Efe;Doc. Dr. Adnan Uzun)ilekendi kendime çözebildim. Sırt çantama koyduğum bu kitap ve yanında, diğer yabancı kitaplarla birlikte Istanbul'un bütün parklarını bahçelerini her mevsim Yavuz ile birlikte dolaşarak nerdeyse ezberledim.


İş çalı ve çiçeklere doğru gittiğinde zorlaştı. 1994 yılında; iş yaşamımda tanıştığım Peyzaj Mühendisi bir arkadaşımdan, Prof. Dr. Besalet Pamay ın üç ciltlik resimli ağaç , ağaççık, çalı ve çiçekleri kapsayan kitaplarını öğrendim. Birinci Boğaz Köprüsünün Peyzaj projelerini yapmış bir Hocamız. Gerçekten ben eski peyzajı çok severdim. Besalet Hocam evinden kendisi kitaplarını veriyordu. Adresini zar zor bularak Etiler'deki evine gittim. Kitaplar 1992 ,1993 ve 1994 de basılmıştı. İki ziyaretimden sonra kitapları teşekkür ederek aldım. Bu kitaplar başta olmak üzere , yabancı kitaplarla tanımlamalarda büyük kolaylıkelde ettim.


Yavuz ile yaz tatillerinde kaldığımız tatil köylerinden ,yarım günlük tesis dışında aracımızla geziler yapıyorduk. Bu gezilerde epey alanı tanımak ve doğal bitkilerimizle tanışmak kısmet oldu.


Kuş Gözlemcisi ve İ.Ü. Biyoloji bölümünde Ar. Gör. olan Berrin Akyıldırım'dan 11 Cilt Flora kitabının varlığını öğrendim ve satın aldım. İstanbul Üniversitesindeki Herbaryuma Berrin ile birlikte giderek bitkilerin nasıl toplanıp ,hangi işlemlerden sonra saklandığını öğrendim. Mikroskopla bir kaç bitkiye bakınca adeta büyülendim. Ancak arabanın bagajı dolmaya ve evde saklamanın zorlukları ilk ve son kez geri adımı atmama neden oldu.

Bitki peşinde olan iki üç sevgili arkadaşım ile birlikte bitki gezileri yaptık. Hocalarla tanıştık . Eşim Yavuz , birlikte bitkilere yaptığımız gezileri seviyordu.


Bitkilerimi tanımlarken gitgide büyüyen kitaplığımdaki yerli ve yabancı kaynaklardan isimlendirmeye çalışıp,emeklerini bizlerden esirgemeyen Değerli Hocalarımdan doğrulama alarak veya tanımlayamazsam doğrudan sorarak siteme yerleştirdim. Bazı bitkileri ise Bitki gezilerinde birlikte olduğumuz Hocalarımızdan doğrudan öğrendim. Sevgili Riyat Gül 'ün" Flora " sitesine ekleyerek değerli hocalarımızın ve bitki meraklısı arkadaşlarımızın yorumlarını aldım . Yine değerli Hocam Turgut Yılmaz'ın "Türkiye Florası" grubunda bizzat kendisinin büyük çoğunlukla tür tanımlarımda katkısı büyüktür. Bana ve benim gibi Amatör doğa tutkunlarına, bitki tanım yardımlarını bizlerden esirgemeyerek, bu sevgimizi bizde kırmayıp büyüten değerli Hocalarım ; Mecit Vural 'a ; Serdar Aslan'a ; Hasan Yıldırım'a ; Necmi Aksoy 'a ,Osman Erol 'a , Mustafa Keskin 'e ; Faik Karavelioğulları'na ; Kuddusi Ertuğrul'a , Hasan Genç'e , Ahmet Duran'a ve şu an hatırlamadığım tüm değerli Hocalarıma emekleri için şükran borçluyum.


Kasım 2014 ; ne mutlu bize ki Resimli Türkiye Florası birinci cildi basıldı. Doğrusu ümidimi kestiğim bir süreçte değerli hocalarımızın büyük çabası meyvasını verdi.Davis'in Florası artık sadece kitaplığımda 11 cilt olarak durmuyor. Bilgisayarıma ,cep telefonuma da yüklendi. Büyük kolaylıklar olmakla birlikte bir çok türde yine Hocalarımızdan teyit almak en doğrusu. Bugün Şubat 2017 , Sn. Nihat Gökyiğit'e hazırlanan Armağan kitabına hasbelkader dahil olduğumda , Hocalarımın," Yurttaş Bilgin" olarak adımın yanına yazmaları ise heyecan ve mutluluk verici .. Yurttaş Bilgin İngilizce Citizen Scientist karşılığı .


Yoğun iş yaşamımdan bulduğum ve yarattığım fırsatları değerlendirerek girdiğim bu dünyada bütün isimleri su gibi akılda tutmak mümkün değil tabi. Ancak doğada olma fırsatlarını sıklaştırarak, tekrarlarla birçoğunun akla yerleşmesi de olası.. Şu an çok şükür yüksek sayıda tanımlanmayı bekleyenfotoğrafım var . Ancak digital fotoğraf makinelerinden önceki fotoğraflarımın filmlerini taratarak cd.lere yüklendiği halde kalitesi maalesef çok iyi olmadı . O nedenle çoğunu kullanmamaya karar verdim. Tüm kalan fotoğraflarımın yüzde kaçı tam tanım için uygundur şu an kestiremiyorum .Yenileri de durmadan ekleniyor. Tanım konusunda yardımı olan Hocalarımızın isimleri ilgili tür fotoğraflarının altına yazdım. Bitkileri Familyaları ve sonrasında direkt Türleri ile ekledim . Familyalar ve Türleri olarak .. Cins betimlemesi , Tür isminde yer aldığından bugün için problem yok.Asteraceae - Senecio racemosus veya Asteraceae -Centaurea salicifolia gibi. Ancak tanımlı tür sayım arttığında yayınlanmamış olan Cinslerle birlikte listemde olacaktır. Asteraceae , Senecio , Senecio racemosus ; Asteraceae , Centaurea , Centaurea salicifolia gibi.




www.baharca.com sitesinde bulunan tüm yazılar, belgeler, listeler ve fotoğrafların tümünün kullanım hakkı Bahar Bilgen'e aittir. 2. şahıslar tarafından kopya edilemez, kullanılamaz ve izinsiz kaynak gösterilemez. Her hakkı saklıdır.